partij van NIETS

uitgangspunt: particulier initiatief
N.I.E.T.S. staat in dit geval voor Names & Inventions in Energy-Time-Space, of voor Netwerk – Innovatie – Elaboratie – Tegengas – Sociaal, maar dat zijn allemaal verzinsels. Het kwam omdat ik een gedachtenexperiment wilde beginnen en NIETS een aardig vertrekpunt leek. Bedenk een nutteloos idee en zie waar het je toe leidt. Japanners noemen dat Chindogu en wij inmiddels ook. Nutteloosheid, of doelloosheid kan de boel opnieuw in beweging brengen en dan in een niet vantevoren gedachte richting. Breinreizen, zou je het ook kunnen noemen. Een gedachte-initiatief dat uitsluitend het initiatief zelf als doel heeft. Meestal vind ik dat niks en ik probeer het nu anders te zien.
Ik dacht: “Ik ga NIETS doen en me met NIETS bemoeien.” Energie en Tijd-ruimte zijn de dimensies en krachten die ons gegeven zijn en dat is natuurlijk relatief. Wij zijn onszelf met onze namen en onze inventies: dat wat wij bedenken en veronderstellen. Kortom, NIETS dus. Of we zijn sociaal, van origine. En als dat nou het belangrijkste criterium mag zijn in plaats van aandeelhouderswaarde en bijbehorende winstgroei. Wat te doen?
Ik deed NIETS en er kwam van alles los, bij vrienden, kennissen en niet in het minst bij mezelf. Een goed begin, vond ik. Het uitgangspunt voor zo’n gedachtengang kan dus niets zijn, maar eigenlijk ook alles of iets daar tussenin.

Als het goed is, is de wrevel nu gezaaid, de ongedurigheid en is daarmee in ieder geval de normale denktrant doorbroken. Dan kunnen we beginnen.

denkkracht van een netwerk
Het streven is patroondoorbekend denken. Lateraal denken, emotioneel denken, de Denkende hoeden van De Bono, Systematisch Inventief Denken, alles wat bijdraagt tot denken in de volle omvang, denkkracht waarbij het geheel meer is dan de som der delen.
En stel je eens voor dat je de opzet van een computernetwerk zou kunnen bewerkstelligen onder mensen. dat is pas democratie: iedereen denkt mee!

van particulier naar openbaar
Ooit bedacht ik dat je als stemgerechtigde niet alleen een voorkeurstem zou mogen uitbrengen, maar ook een afkeerstem. Dit zou dan in een nader te bepalen verhouding tot elkaar moeten staan v.w.b. zwaarwegendheid. Iemand die een voorkeur had voor D’66, toch een partij die politieke vernieuwing voorstaat, zag daar vooral haken en ogen aan. Een logistieke ramp? Valt mee nu iedereen elektronisch kan stemmen. Vergt het een grondwetsherziening? dat is dan een struikelblok, maar niet onneembaar. Ik heb het laten rusten. Groenlinks, SP, zouden die er wat in zien? Een grote partij, dacht ik later. Een grote partij die in de oppositie zit en de verkiezingen wil winnen met politieke vernieuwing. Niet de LPF! Er zijn grenzen.
Iedereen lacht me uit, dacht ik.

plan B: politikipedia
Als gedachtenoefening: een vernieuwend concept voor een politieke partij, die zich de taak aanmeet om goed, helder en inventief in de volle breedte na te denken. Dus niet a priori vanuit een ideologie, niet vanuit een verkiezingsprogramma (al zou dit initiatief daar uiteindelijk wel in opgenomen moeten worden), niet slechts vanuit dialektiek en discussie, maar vanuit andere denkmethoden. Wel vanuit volksvertegenwoordiging, want bij juist denken hoort ook het in kaart brengen van alle belangen, van emoties, van negativisme, van optimisme, van feiten, van kunst (DaDa tot hyperrealisme), van humor. Het geheel van de bevoling is dan meer dan de optelsom der individuen.

De democratie die zo´n partij nastreeft zou moeten werken zoals de Wikipedia tot stand komt, niet slechts vanuit een kennis instituut, maar tevens vanuit betrokkenheid en de kennis die gefragmenteerd aanwezig is. De Betuwlijn zou er dan ofwel niet gekomen zijn omdat bij voorbaat werd vastgesteld, bedacht en besloten dat het onrendabel of anderszins ongewenst zou zijn, of omdat er een beter alternatief voor werd bedacht. Bij de samenstelling van de slotsom zouden zelfs al de later uitvoerende partijen betrokken kunnen zijn. Dit even terzijde.

Dit maakt van een kiezer een betrokken stemgerechtigde die zich actief laat vertegenwoordigen. Daarmee is hij/zij weer onderdeel van de eigen overheid, als inwoner van een “organisatorische entiteit”(lees: land c.q. maatschappij) en acteert deze inwoner al improviserend op een door hem/haar medebepaald scenario. Vanuit eigen kunde (arte) en motivatie, niet vanuit een opgelegde burgerplicht. Bij de wikipedia voeg ik dan de Commedia dell’arte, het theater. Want kennis mag dan macht zijn, maar macht is theater. De bedoeling is dat die macht (weer) meer bij de gebruiker, de consument komt te liggen.
Een komedie is niet alleen vrolijk. In een komedie figureren ook schurken en roddelaars, bemoeizieken en bedriegers. Anders dan een tragedie benadrukt een komedie echter de lachwekkende kant van de zaak. De bevrijdende lach, de lach van opluchting, een lach van optimisme. Ik wil allerminst beweren dat de tragedie gemist zou kunnen worden of onder zou doen voor de komedie. In dit geval kies ik echter voor de “happy view”, de komische blik en het positieve denken. Vandaar de insteek van de commedia dell’arte. Maar dat moge inmiddels duidelijk zijn.
De partij zou zich verder ten doel kunnen stellen om dit denken, denkkracht en denkmethoden, in het Nederlandse onderwijs in te voeren. Daarmee wordt innovatie, onderscheidingsvermogen en betrokkenheid aan de basis bewerkstelligd.

energie genoeg
Een voorstel als gedachtenoefening is om het groeiende energieprobleem niet op te lossen met een discussie tussen wel of geen kernenergie danwel ‘groene’ energie, maar vanuit de gebruikers. Dat gebruikers zelf stroom produceren en hun overschot naar de centrale doorsluizen, is allang bedacht en uitgevoerd (en stopgezet). Volgens mij omdat het om incidentele gebruikers gaat, waarbij de infrastructuur niet wezenlijk is veranderd. Het uitgangspunt blijft m.i. overeind. Vrijwel elke gebruiker kan zelf stroom opwekken en er is dikwijls overschot. De reguliere voorziening blijft bestaan, maar wordt aangevuld met surplus van de gebruikers. Zoals ook P2P televisie moet gaan werken, zoals het verkijgbaar maken van diverse bestanden op internet via bittorent technolgie werkt. Zo maakt de aangepaste technologie voor energievoorziening zichzelf meteen ook betaalbaar.
Dat is ondoenlijk voor bestaande huizenbouw, tenzij er goedkoper en flexibeler te integreren systemen bedacht worden. Bij nieuwbouw kan het standaard ingevoerd worden. En dan komt misschien het belangrijkste issue: de opslag van de overschotten. En dat is meteen de vraag die als principe moet gaan dienen. Ik ben erg benieuwd naar suggesties.