bomen en bos
Hoe moeilijk is het om niets te zegen als je een geheim denkt te kennen, of dan toch tenminste iets wat je als zeer nieuwswaardig ervaart. Dan doel ik op een (persoonlijke) onthulling, of een baanbrekende uitvinding, of het ei van Columbus. Voor mij heeft het met enthousiasme te maken. En met de ervaring dat dit kan toenemen wanneer het enthousiasme uitgewisseld wordt met anderen. En dat brengt dikwijls een vliegwiel op gang, het veroorzaakt een richting, een actie, een coöperatie.
Hoe moeilijk is het om iets te zeggen als je niks nieuws weet? Niet zo moeilijk. Je kunt lijstjes gaan samenstellen met de top vijf van het één of ander, de tien beste tips om succes te boeken, je kunt een bekende wijsheid eens van een andere kant benaderen, nieuws van anderen nog eens becommentariëren, kortom, je koppelt creativiteit aan professionaliteit. Ook dat kan, mits het lekker lukt, veel enthousiasme opwekken en meerdere mensen in beweging brengen. Het is wat bladenmakers en marketeers bindt.
Wat is het verschil tussen publiciteit en publiceren? Een journalist kan een feitelijke onthulling publiceren, bijvoorbeeld over hoe politieke partijen marketeers inhuren om de ideologie van de partij als merkwaarden aan de man te brengen en of dit de koers van de partij beïnvloedt.
Een marketeer kan een doortastend artikel publiceren, bijvoorbeeld over het omvormen van een politieke partij tot een merk en waar dan op te letten.
Een politicus kan een ontboezeming publiceren, bijvoorbeeld hoe leuk het is om met marketeers over het partijprogramma na te denken. Maar noemen we het publiciteit, dan klinkt het toch anders, een beetje vals. Heeft dat alleen met authenticiteit te maken? Met oprechtheid, is het een kwestie van onbedoelde geloofwaardigheid?
Wouter Bos in Google
De driehoeksverhouding tussen politiek, publiciteit en journalistiek is een tamelijk hechte constructie, die voortdurend onder druk staat. Waren de campagnes tijdens de verkiezingen eerlijk, hard of gemeen? De krachten tussen (partij) programma, persoonlijkheden en publiciteit, tussen plannen, prioriteiten en progressie zijn in het geval van de politiek dusdanig verweven dat ik eerder een kluwen dan een bundeling ervaar. We hebben de journalistiek en de media om te controleren en duidelijkheid te scheppen. En de media worden steeds democratischer, maar worden de politici en de politiek dat ook?
Ongeveer een jaar geleden heb ik aan mijn beste vriend, die voor Tegenlicht van de vpro werkt, geopperd dat de vpro een soort TNO/Kema voor democratische democratie en maatschappelijk verantwoord ondernemen zou moeten zijn. Een onafhankelijke keuringsdienst, verbonden aan andere kennisinstituten zoals universiteiten, verbonden aan een goede krant misschien. En zoals je lid kunt worden van de Consumentenbond, of mooier nog: van Goede Waar & Co, kun je lid zijn van de club die de vpro is. Voordeel: ze gidsen ze je door het bos dat de democratie is, ze publiceren rapporten en opiniestukken, ze gidsen je door het woud aan ondernemingen, organisaties, overheden en kunnen aantonen wie er maatschappelijk verantwoord bezig is, welke verzekering deugt, welke bank, welke energieaanbieder. En als klap op de vuurpijl hebben ze ook nog een fantastisch cultureel aanbod. Met de nodige kortingen en voordelen, samenwerkingsverbanden met gelijkgestemde clubs. Wie wil er nu geen lid zijn van zo’n club?
